Tłumaczenie (translację, przekład) można zdefiniować jako transpozycję tekstu z danego języka na inny język. Wśród translacji bardzo silną pozycję rynkową zajmują tłumaczenia przysięgłe (uwierzytelnione, poświadczone, certyfikowane). Tłumaczenia poświadczone, ustne bądź pisemne, realizowane są przez osoby posiadające uprawnienia do wykonywania tłumaczeń oficjalnych, tj. honorowanych przez organy państwowe. Tłumacz wykonujący tego rodzaju zlecenia zobowiązany jest do zachowania tajemnicy zawodowej oraz do rzetelnego i wiernego tłumaczenia dokumentów.
Tłumacz przysięgły — kim jest, jakie są jego zadania i kto może wykonywać taki zawód?
Tłumacz przysięgły to osoba wpisana na listę Ministerstwa Sprawiedliwości, która posiada uprawnienia do wykonywania tłumaczeń pisemnych dokumentów urzędowych oraz innych ważnych tekstów wymagających szczególnej wiarygodności przed urzędami. To także osoba uprawniona do wykonywania tłumaczeń ustnych w urzędzie stanu cywilnego, u notariusza, przed sądem, w prokuraturze bądź na policji. Aby można było wykonywać ten zawód, należy ukończyć dowolne studia drugiego stopnia (najczęściej filologię obcą, lecz niekoniecznie) oraz zdać specjalny egzamin na tłumacza przysięgłego i zostać zaprzysiężonym przez Ministra Sprawiedliwości RP, otrzymując imienną, okrągłą pieczęć. Wszystkie tłumaczenia trzeba rejestrować w specjalnej książce, tzw. repertorium tłumacza przysięgłego. Tłumacze przysięgli są często powoływani do tłumaczenia dokumentów i procedur urzędowych wymagających oficjalnej formy przez instytucje publiczne. Mogą to być np. akty stanu cywilnego (akt urodzenia itd.), akty notarialne, dokumenty samochodowe (faktura zakupu auta, umowa sprzedaży pojazdu, prawo jazdy, dowód rejestracyjny, karta pojazdu) oraz inne oficjalne pisma.
Czytaj również:
Jak wygląda praca tłumacza przysięgłego?
Osoba wykonująca ten zawód otrzymuje zlecenie na tłumaczenie dokumentów od klientów. Klientami mogą być zarówno osoby prywatne, firmy, instytucje, lecz przede wszystkim organy państwowe. Zwyczajowo tłumacz przysięgły przegląda dokumenty przedłożone mu do tłumaczenia, aby zrozumieć ich sens i kontekst. Czasami może być konieczne skonsultowanie się z klientem w celu uzyskania dodatkowych informacji. Tłumacz przystępuje do translacji tekstu, dbając o spójność terminologii, kompletność i wierność przekładu, precyzję oraz zachowanie formalnego stylu, który wymagany jest w dokumentach urzędowych. Ważnym aspektem pracy w branży tłumaczeń przysięgłych ( https://besttext.pl/services/tlumaczenia-przysiegle/) jest też to, że w zasadzie tłumacz jest „maszyną do tłumaczenia”. Oznacza to, że nie może on wykonywać własnej interpretacji tekstu, gdyż wówczas mógłby okazać się nieobiektywny, czyli niewiarygodny przez urzędami. Jeśli natrafi na oczywisty błąd, musi go powielić w tłumaczeniu, jedynie — opcjonalnie — mogąc w przypisie tłumacza dodać informację, iż prawdopodobnie jest to błąd, np. literowy, „czeski” (zamiana kolejności znaków), rzeczowy, logiczny itd. Pewien tłumacz przysięgły języka angielskiego dość żartobliwie mawiał „ Shit in, shit out”, czyli w tłumaczeniu z angielskiego na polski „ Gówno weszło, gówno wyszło”. W przeciwieństwie do tłumacza zwykłego, szczególnie tekstów marketingowych, tłumacz przysięgły nie ma prawa upiększać bądź naprawiać wadliwego tekstu w swoim tłumaczeniu. Z kolei tłumacz zwykły tekstów promocyjnych wręcz powinien to robić, aby jak najlepiej wypromować produkt lub usługę. Indywidualna interpretacja tłumaczeń w wersji uwierzytelnionej prawnie jest surowo zabroniona! Po zakończeniu powierzonego mu zadania tłumacz przysięgły podpisuje dokument i opieczętowuje go swoją pieczęcią. Taki podpis i pieczęć nadają tłumaczeniu pisemnemu moc prawną. Alternatywnie tłumacz przysięgły może też podpisać dokument elektronicznie tzw. kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Takie e-tłumaczenie przysięgłe wysyłane jest klientowi na e-mail w pliku pdf, czyli online. Tłumacz przekazuje gotowe tłumaczenie klientowi, które odtąd może być wielokrotnie używane do celów urzędowych, sądowych i innych, w których wymagana jest oficjalnie uznana wiarygodność dokumentu. W tym zawodzie niezwykle istotne jest zachowanie tajemnicy zawodowej. Z tego powodu tłumacz przysięgły zobowiązany jest do zachowania poufności przedłożonych mu dokumentów i ochrony danych osobowych osób, które występują w pismach sądowych. Przysięgły tłumacz ustny powinien z kolei dochować tajemnicy przesłuchania osoby na policji bądź w prokuraturze, jak również zachować poufność danych osobowych przekazanych mu w innych okolicznościach, np. podczas ceremonii zaślubin w urzędzie stanu cywilnego, gdzie wykonuje ustne tłumaczenia przysięgłe na zlecenie nowożeńców.
Originally published at https://faktoteka.pl on January 27, 2025.
